დიდი ცხვირი – ცხვირის სიგრძის, სიგანის, სიმაღლის თანაფარდობის ინდივიდუალური მახასიათებლები, რომელშიც ის არაპროპორციულად გამოიყურება სახის სხვა ნაწილებთან მიმართებაში.
ძალიან დიდი ცხვირი არღვევს სახის თვისებების ჰარმონიას, იპყრობს ყურადღებას .
ამავდროულად, დიდი გარე ცხვირი უფრო მეტად იცავს ადამიანს სასუნთქ გზებში ჰაერგამტარი ინფექციების და ალერგენების პათოგენების შეღწევისგან.
დიდი ცხვირის მახასიათებლები ძალიან ინდივიდუალურია და დამოკიდებულია არა მხოლოდ მის სიგრძეზე და სიგანეზე, არამედ მის პროპორციულობასა და ბალანსზე სახის დანარჩენ ნაკვთებთან.
თუ ადამიანის სახე ბუნებრივად დაჯილდოებულია პატარა თვალებით, ტუჩებით, წვრილი წარბებით, მაშინ საშუალო ანატომიური ზომის ცხვირიც კი „გიგანტად“ მოგეჩვენებათ.
ცხვირის ფორმა განისაზღვრება მისი სტრუქტურული კომპონენტების რიგის თანაფარდობით: ფუძე, ფესვი, ზურგი, წვერი; ზომა – ცხვირის ცალკეული ნაწილების სიგრძე, სიგანე და სიმაღლე.
ამ მნიშვნელობების გაუთავებელი კომბინაციები ქმნის მრავალფეროვან ვარიანტს ცხვირის სტრუქტურისთვის.
ცხვირის ზომისა და ფორმის ცვალებადობა დამოკიდებულია ასაკზე: წლების განმავლობაში ცხვირის ფორმა და თანაფარდობა სახის ჩონჩხთან განსხვავებული ხდება.
ცხვირის ზრდა და განვითარება საშუალოდ 18-21 წლამდე გრძელდება. ცხვირის ფორმასა და ზომაზე ასევე გავლენას ახდენს მემკვიდრეობითი და ეროვნული მახასიათებლები.
ევროპელ ხალხებს აქვთ მაღალი და თხელი ცხვირი, მონღოლებს – ბრტყელი და განიერი.
ანთროპოლოგები ვარაუდობენ, რომ ცხვირის ზომა ადაპტირებადია ყველაზე მნიშვნელოვანი რესპირატორული ფუნქციის შესასრულებლად (რინოპლასტიკა).
დიდი ცხვირის უდავო უპირატესობა ის არის, რომ მას შეუძლია დაიცვას თავისი მფლობელი ინფექციური პათოგენებისა და ალერგენების ორგანიზმში შეღწევისგან.
ამერიკელმა მკვლევარებმა ექსპერიმენტულად დაადასტურეს, რომ დიდი ცხვირი არის ერთგვარი ბარიერი, რომელიც ხელს უშლის მიკროორგანიზმების შეღწევას ნაზოფარინქსში, ასევე მცენარეების მტვერს, რომელიც იწვევს ალერგიულ რინიტს.
დიდი, ამობურცული ცხვირის მქონე პირები ჰაერიდან 7%-ით ნაკლებ მტვერს და ბაქტერიას ისუნთქებენ, ვიდრე ნორმალური ან საშუალო ცხვირის მქონე პირები.
ასევე დიდი ცხვირი იცავს პირის ღრუს მის მიერ ჩასუნთქული მიკროორგანიზმების შეღწევისგან.
განსაკუთრებით ხშირად ქალები მიმართავენ ცხვირის ზომის შემცირებას.
ცხვირის ფორმისა და ზომის პლასტიკური კორექცია
ცხვირის ფორმისა და ზომის შეცვლის ოპერაციებს რინოპლასტიკა ეწოდება. პლასტიკური კორექციის საშუალებით შეგიძლიათ გახადოთ ფართო ცხვირი უფრო ვიწრო, გრძელი – მოკლე, ანუ ხელახლა შექმნათ ცხვირის პროპორციები, რომლებიც ჰარმონიაშია ადამიანის გარეგნობასთან.
დიდი ან არაპროპორციული ცხვირის კორექციის მიზნით ჩატარებული რინოპლასტიკა გულისხმობს მისი ძვლის ჩარჩოს შემცირებას. ცხვირის ჩარჩოს წვდომა ხდება ნესტოების შიდა ზედაპირზე ჭრილობების გაკეთებით.
ოპერაციის დროს „ჭარბი“ ძვალი და ხრტილოვანი ქსოვილი ამოღებულია, შედეგად მიღებული დეფექტი იხურება ცხვირის ძვლების ერთმანეთთან დაახლოებით.
ცხვირის ფრთების იზოლირებული შემცირებით, ცხვირის ძგიდე და ცხვირის ძვლოვანი სტრუქტურები არ ზიანდება.
თუ პაციენტს უჭირს ცხვირით სუნთქვა, ამავდროულად, იცვლება ცხვირის ძგიდის პოზიცია – სეპტორინოპლასტიკა.
რინოპლასტიკა დიდი ცხვირის ფორმისა და ზომის გამოსასწორებლად ტარდება ზოგადი ანესთეზიით და 1-2 საათი ჭირდება.
გამოჯანმრთელების პერიოდში აუცილებელია საოპერაციო უბნის დაცვა ტრავმისგან. პროფესიონალურად შესრულებული რინოპლასტიკით პოსტოპერაციული გართულებების რისკი მინიმალურია.
